Jezioro Wulpińskie

Jezioro Wulpińskie (730,3 ha) jest dziewiątym pod względem wielkości jeziorem w województwie olsztyńskim. Leży ono na historycznej Warmii, w północno –  zachodniej części gminy Stawiguda, na terenie byłego powiatu olsztyńskiego. Należy do jezior pięknych i łatwo dostępnych, bo leży obok ruchliwej drogi z Olsztyna do Olsztynka w odległości zaledwie 7 km od Kortowa. Szczególnie piękny widok oglądać można w dni słoneczne, w godzinach przedpołudniowych, ze wzgórza leżącego po wschodniej stronie głównej drogi w kierunku południowym od wsi Dorotowo.

Jezioro składa się z dwóch basenów wodnych: wschodniego i zachodniego. Basen wschodni jest kształtem zbliżony do koła i posiada aż osiem wysp. Basen zachodni jest wydłużony w kierunku równoleżnikowym i wysp nie posiada.

Najwyższa wzniesieniem wyspa doskonale widoczna z głównej drogi leży w pobliżu wsi Dorotowo i nosi oficjalną nazwę Dorotowski Ostrów (Herta). Mała i słabo widoczna wysepka leżąca w pobliżu wymienionej wyspy bliżej brzegu wschodniego jest bezimienna.

Wyspa wysunięta na północ od Dorotowskiego Ostrowia nosi nazwę Ptasia Kępa, w kierunku północno – zachodnim od Ptasiej Kępy leży długa i wąska wyspa Urbanka, a w pobliżu niej w kierunku północnym znajduje się wysepka o nazwie Święta Kępa. Tuż przy brzegu od strony wsi Tomaszkowo leży większa obszarem bezimienna wysepka. Jest ona połączona groblą ze stałym lądem. Przy południowo – zachodnim brzegu basenu wschodniego naprzeciw wsi Majdy leży wyspa o nazwie Majdzka Kępa, a na wschód od niej wyłania się z toni mała bezimienna wysepka.

Brzegi wschodniej części jeziora są na ogół niskie lub łagodnie wzniesione. Wyjątek stanowi strona południowa, gdzie występują znaczniejsze wzniesienia, które przechodzą na część zachodnią jeziora. Część ta ma brzegi wyższe. Niski jest tylko najbardziej na zachód wysunięty brzeg, gdzie z jeziora wypływa rzeka Giłwa.

Wokół jeziora rozsiadły się wsie: od północnego wschodu – Tomaszkowo, a od wschodu –  Dorotowo. Właśnie od tych wsi Jezior Wulpińskie znane jest pod nazwą: Tomaszkowskie i Dorotowskie. Oczywiście dwie ostatnie nazwy jeziora są nazwami ludowymi. Na południowym brzegu jeziora znajdują się małe wioski warmińskie: Majdy, Kręsk i Barwiny. Do tych wiosek podchodzą od południa większe skupiska leśne.